In de zomer van 2023 onderzochten we het vertrouwen van inwoners van de gemeente Haarlemmermeer in de lokale democratie. 582 inwoners lieten ons weten wat hun vertrouwen is, wat het vertrouwen beïnvloedt en hoe ze betrokken willen zijn bij de gemeente. Tegelijkertijd vulden ook de Haarlemmermeerse raadsleden een vragenlijst in waarin ze hun mening gaven over het vertrouwen van inwoners en hoe dit verbeterd kan worden. Door deze verschillende perspectieven te combineren, keken we niet alleen naar het huidige vertrouwen, maar gaven we de raadsleden ook inzicht in hoe zij het vertrouwen kunnen versterken.
Wat verklaart het vertrouwen van inwoners?
Ten eerste blijkt dat inwoners en raadsleden verschillend kijken naar de lokale democratie: Inwoners zien de lokale democratie vooral als een manier om mee te beslissen en transparantie te krijgen van de gemeente. Raadsleden zien de lokale democratie meer als een samenwerking tussen verschillende partijen en een vertegenwoordiging van de kiezers. Daarnaast leerden we dat het gevoel vertegenwoordigd te worden belangrijk is voor het vertrouwen van Haarlemmermeerders. Ook hebben inwoners vaker vertrouwen in de gemeente wanneer zij het idee hebben dat de gemeente weet wat belangrijk is voor hun eigen wijk. Deze uitkomsten waren echter niet overal in de gemeente hetzelfde. Inwoners uit de kleinere kernen hadden vaker het idee dat de gemeente niet weet wat belangrijk is voor hun wijk en voelden zich minder vaak vertegenwoordigd. Verder waren inwoners uit de kleinere kernen minder vaak tevreden over het contact met de gemeente dan inwoners uit bijvoorbeeld Hoofddorp.
Wat kan het vertrouwen verbeteren?
De beelden van raadsleden en inwoners verschillen deels als het gaat om wat er gedaan kan worden om het vertrouwen van inwoners te vergroten. Raadsleden denken vooral in te moeten zetten op communicatie, terwijl inwoners het belangrijk vinden dat de gemeente meer in haar of zijn wijk komt om te leren wat daar speelt. Daarnaast kan de gemeente inzetten op het betrekken van inwoners. De helft van alle inwoners van de gemeente geeft aan zelf een bijdrage te willen leveren aan de gemeente, ongeacht hun woonplek of mate van vertrouwen. Dit was een groter deel van de inwoners dan de raadsleden hadden verwacht. Raadsleden en inwoners verschillen echter wel in hoe zij contact met elkaar willen. Waar raadsleden dat liever doen door in te zetten op intensiever contact in de vorm van een bewonersbijeenkomst of persoonlijk contact, geven inwoners aan dit het liefst op een laagdrempelige manier te doen. Bijvoorbeeld door op de hoogte te blijven via een e-mail of brief, of door mee te denken via een inwonerpanel of (online) enquête.
Meer lezen?
Lees dan het onderzoeksrapport.