Het betrekken van inwoners wordt voor gemeenten steeds belangrijker. Kijk maar naar bijvoorbeeld de Omgevingswet en de Regionale Energiestrategie. En dat betekent veel voor de manier waarop gemeenten hun communicatie inrichten. Want hoe neem je inwoners nu écht mee in bijvoorbeeld een project gericht op verbetering van de fysieke leefomgeving of het maken van een uitvoeringsplan om wijken aardgasvrij te maken? Het vraagt in ieder geval om een heldere strategie met oog voor de verschillende typen inwoners én de beste manier om die te bereiken. 

Communicatie- en participatieprofessionals

Interim-professionals van Citisens ondersteunen gemeenten bij de inrichting en uitvoering van participatie & communicatie. Als extern adviseur, of als tijdelijk onderdeel van het vaste communicatieteam. Bij concrete projecten die extra inzet vragen, of ter vervanging van een medewerker die er (nog) even niet is. Maar wat de aanleiding ook is; onze inzet draagt altijd bij aan een goede relatie tussen gemeente, inwoners en partners. 

Met het Citisens-model in hun achterzak, adviseren onze interimmers over de meest effectieve communicatiestrategie voor uw inwonerssamenstelling. Zij beschikken over een flinke dosis creativiteit en organiserend vermogen, uiteraard gecombineerd met kennis van gemeentelijke ontwikkelingen én politiek-bestuurlijke sensitiviteit.

De staat van participatie

Er zijn grote verschillen in de wijze waarop gemeenten hun participatie en communicatie hebben ingericht. Dat blijkt uit onderzoek dat wij in de zomer van 2021 uitvoerden onder gemeentelijke communicatie- en participatieprofessionals. Volgens de meerderheid van de deelnemers is hun gemeente volgend en conservatief wat participatie betreft. Slechts een derde van de deelnemers geeft aan dat er in hun gemeente een vastgestelde strategie of kader met betrekking tot participatie ligt. Werk aan de winkel dus, maar gelukkig ervaren gemeenten dat zelf ook zo. Een derde geeft aan bezig te zijn met een participatiestrategie. 

Wel blijkt dat gemeenten lang niet altijd genoeg capaciteit beschikbaar hebben om de communicatie en participatie goed in te vullen. De meerderheid van de deelnemers geeft aan dat er minder dan 5 FTE beschikbaar is voor participatie en communicatie. Maar dat is niet het enige probleem: naast relevante kennis, capaciteit en budget, ontbreekt het soms ook aan gevoel van urgentie. De meeste deelnemers vinden dan ook dat hun gemeente momenteel onvoldoende is toegerust om invulling te geven aan participatie conform de nieuwe Omgevingswet vanaf begin 2022. 

Een oplossing wordt vooral gezocht in het inhuren van externe expertise. Meer dan driekwart van de deelnemers zegt dat hun gemeente externen inhuurt voor participatie en communicatie. Wat voor kwaliteiten moet die interim-professional dan vooral bezitten? Omgevingsbewustzijn, communicatieve vaardigheden en verbindend vermogen staan in de top 3 van meest belangrijke kwaliteiten.

 

Interimmers aan de slag?

Heb je een interim-professional van Citisens nodig en of hierover het gesprek aangaan? Bel of mail Nicolette Ouwerling op nicolette@citisens.nl of 06-26512770. Hieronder een aantal casebeschrijvingen die al zijn afgerond of waar onze interimmers nu mee bezig zijn.

Cases

  • Communicatie die aanspreekt
    Hoe kun je als gemeente verschillende inwoners echt bereiken? Dat is een vraag die steeds vaker aan ons wordt gesteld. Gemeenten zijn op zoek naar manieren om aansluiting te vinden bij inwoners door doelgroepgericht of wijkgericht te communiceren. Zo kunnen gemeenten beter aansluiten bij de wensen van haar inwoners in verschillende wijken én bij jongeren in de gemeente. Als interim-communicatieadviseur helpen we de gemeente om die aansluiting te vinden bij vraagstukken rond corona, aanbod voor jongeren en de gemeenteraadsverkiezingen 2022. Daarbij benutten we de inzichten van de Citisens betrokkenheidsprofielen en inzichten vanuit specifieke wijken. We adviseren, maar schrijven ook concrete communicatieplannen en voeren deze uit.

  • Aardgasvrij maken (woon-)wijk
    Het loskoppelen van bestaande woningen van aardgas is vaak een flinke klus voor gemeenten. En met de eerste startwijken aangewezen volgt de opgave om dit proces in goede banen te leiden. Centraal hierin staan participatie en communicatie; onderwerpen waar Citisens alles over weet en graag over meedenkt. Als interim-adviseurs stellen we een gedegen communicatie- en participatieaanpak op voor een gemeente in Utrecht. Mét ruimte voor de gemeente specifieke aandachtspunten zoals het aandeel sociale huurwoningen, wat maakt dat inwoners wellicht niet zelf de keuze kunnen maken voor een alternatief. Maar ook de wens van de gemeente om de wijk aan te sluiten op een warmtenet en uiteindelijk de hele buurt vernieuwen en verbeteren speelt een rol. Ook kijken we naar de motieven van inwoners om wel of niet te verduurzamen: geld speelt bijvoorbeeld vaak een grote rol, net als gebrek aan kennis over de duurzame alternatieven. De aanpak scherpen we aan door interviews te houden met vergelijkbare gemeenten, een stakeholdersanalyse en we duiken fysiek de wijk in om het gesprek met inwoners aan te gaan. Met onze aanpak kan de gemeente vliegend van start!

  • Schiphol en haar omgeving
    Schiphol levert een grote bijdrage aan onze economie; via Schiphol zijn we wereldwijd verbonden. Maar ook maatschappelijk is de luchthaven van belang en heeft ze impact op de dichtbevolkte omgeving. Vraagstukken over groei van Schiphol, geluidshinder en het onderhoud aan banen liggen gevoelig. Rondom de luchthaven Schiphol komen veel verschillende uitdagingen, partijen en belangen bij elkaar. De Omgevingsraad Schiphol (ORS) is het platform dat gesprek faciliteert tussen verschillende partijen en belangen die spelen rondom Schiphol. Denk aan overheden, de luchtvaartsector, brancheorganisaties en bewoners. Als interim-omgevingsmanager helpen we de ORS om alle ballen in de lucht te houden. We faciliteren het gesprek, communiceren over recente ontwikkelingen, belangrijke adviezen en besluiten, en we schakelen tussen onder meer Rijksoverheid, bewoners uit de omgeving en luchtvaartsector. Telkens met als doel betrokkenheid onder al die partijen te organiseren en gezamenlijk tot een besluit te komen. Vaak een hele uitdaging met zoveel verschillende partijen en belangen aan tafel.

  • Duidelijke taal in aanloop naar de verkiezingen
    Het landelijk gemiddelde opkomst bij gemeenteraadsverkiezingen lag in 2018 op 55%. En in 2014 lag dit percentage nog lager. Dat kan beter! Daarom adviseren wij een middelgrote gemeente in regio Utrecht over hoe de communicatie richting inwoners, pers en (aanstaande) raadsleden beter kan. We stellen samen met de gemeente en de griffie een communicatieplan op. Het doel is tweeledig: enerzijds willen we de (toekomstige) raadsleden op tijd en helder informeren over de stappen die zij kunnen zetten. Anderzijds willen we de stemgerechtigde inwoners (tijdig) informeren en activeren voor de aanstaande verkiezingen. We willen inwoners laten zien dat hun stem belangrijk is omdat het lokaal verschil kan maken én dat stemmen helemaal niet moeilijk hoeft te zijn.

  • Versnellen woningbouwprojecten regio Utrecht
    In de Woondeal regio Utrecht zijn afspraken gemaakt over het versnellen van woningbouwproductie. Dit heeft geleid tot de doorontwikkeling van vier locaties die al een tijdje stil lagen. Daarnaast wordt gewerkt aan een vijfde project op het vlak van woningbouw en gebiedsontwikkeling. Als interim-omgevingsmanagers stellen we communicatie- en participatiestrategieën en plannen op voor de afzonderlijke projecten. Daarnaast onderhouden we het contact onderhouden met inwoners van de locaties en andere belanghebbenden. De projecten van de Woondeal worden op wisselende manieren ontvangen door de omgeving. Mede doordat iedere omgeving een andere samenstelling kent qua inwoners. Waar de ene wijk de bouw wel ziet zitten, is de andere niet bereid de groene ruimte op te geven voor woningen. Door middel van onder andere de Citisens betrokkenheidsprofielen worden de wijken en haar bewoners in kaart gebracht om zo aan een goed proces te beginnen.

Meer over Interim

kennis of cases

Uitgelichte cases