Met de huidige maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de energietransitie en de Omgevingswet, verandert er veel in het dagelijks leven van inwoners en daarmee ook in het werk van de gemeente. Participatie speelt hierin een belangrijke rol. Deels door wet- en regelgeving (bijvoorbeeld vanwege de nieuwe participatieverordening) maar vooral ook door de groeiende behoefte van inwoners om invloed uit te oefenen op de besluitvorming en hun leefomgeving. Het is juist nu van belang om inwoners blijvend te betrekken, om met elkaar in contact te staan én te weten wat er leeft in de samenleving.

Kortom, het belang van participatie neemt toe en wordt een steeds groter onderdeel van het werk van raden, colleges en ambtenaren. Hierdoor hebben gemeenten behoefte aan actueel beleid dat houvast biedt bij het inrichten, uitvoeren en beoordelen van de kwaliteit van participatieprocessen. Beleid dat aansluit bij de eisen die de nieuwe omgevingswet stelt, en waarin actuele ontwikkelingen - zoals het uitdaagrecht - zijn meegenomen. Kortom, het belang van participatie neemt toe en wordt een steeds groter onderdeel van het werk van raden, colleges en ambtenaren. Hierdoor hebben gemeenten behoefte aan actueel beleid dat houvast biedt bij het inrichten, uitvoeren en beoordelen van de kwaliteit van participatieprocessen. Beleid dat aansluit bij de eisen die de nieuwe omgevingswet stelt, en waarin actuele ontwikkelingen - zoals het uitdaagrecht - zijn meegenomen. 

Onze participatietrajecten maken gebruik van de Citisensmethode: van inzichten naar een passende aanpak per gebied of project. Wij bieden ondersteuning op allerlei niveaus: van het ontwerpen van een participatieplan, tot het leveren van tools, of het organiseren en faciliteren van een goede dialoog.

 

Citisens kan u ondersteunen bij het ontwerpen en implementeren van het participatiebeleid. Dit kan in de vorm van een visie, beleidsnota of leidraad. Wij zorgen dat het past bij de cultuur en capaciteit van uw gemeente, de wensen van uw inwoners én dat het blijvend evalueren en leren voor de toekomst is geborgd. 

In vijf stappen naar een participatiebeleid

Wij ontwikkelden een aanpak om te komen tot een passend participatiebeleid, gebaseerd op de Citisensmethode. Deze aanpak bestaat in de basis uit vijf stappen: 

  1. Inwonersconsultatie: hoe willen mensen in de toekomst betrokken worden? Waar willen ze over meedenken? Op welke manier? Wat zijn motieven of juist belemmeringen om te participeren? Wij voeren hiervoor een representatieve enquête uit onder uw inwoners, en indien nodig een inwonersbijeenkomst.  
  2. Reflecteren: We blikken terug op recente participatietrajecten en trekken daar lessen uit. Dit doen we bij voorkeur met zowel medewerkers van uw gemeenten als externe betrokkenen (inwoners, ondernemers, belangengroepen en maatschappelijke organisaties).
  3. Werksessie college en gemeenteraad: we bespreken in twee afzonderlijke sessies hoe bestuurders en raadsleden tegen participatietrajecten in de gemeenten aankijken en welke wensen zij hebben voor de toekomst.
  4. Duidingssessie: wat voor gemeente zijn we al in participatief opzicht? Waar willen we naar toe? In deze sessie brengen we alles wat eerder is opgehaald bij elkaar en komen we tot leidende principes voor het participatiekader. 
  5. Opstellen participatiekader en eventueel bijbehorende verordening of uitvoeringsprogramma.

Na afloop is het volgende helder: 

  • Vanuit welke waarden uw gemeente wil werken, daarbij voortbouwend op wat er al is;
  • Wat beoogd wordt met participatie: wat zijn de doelen en motieven;
  • Welke afwegingen gemaakt worden bij het inrichten van een participatietraject;
  • Afspraken over rollen, kaders, werkwijzen en instrumenten;
  • Welke middelen passend zijn bij de mate van invloed of fase in een traject;
  • Hoe er geïnvesteerd wordt in leren en evalueren.

Kenmerken van deze aanpak: 

  • We betrekken een brede groep betrokkenen: van inwoners, ondernemers en lokale organisaties tot raadsleden, bestuurders en ambtenaren.
  • We leggen een link naar actuele lopende participatietrajecten zoals de energietransitie, de Omgevingswet en het sociaal domein.
  • Het kader stelt de raad in staat om de kwaliteit van een participatieproces te beoordelen, ook van externe initiatiefnemers zoals projectontwikkelaars.
  • Het kader stelt college en organisatie in staat om meer systematisch te werken aan participatie

Meer informatie

Wilt u participatiebeleid opstellen of actualiseren en meer weten over hoe Citisens u daarbij kan ondersteunen? Neem contact op met Anne van de Meerakker via 06-47871895 of mail naar anne@citisens.nl.