Met het mooie weer en de vakantieperiode zijn veel mensen buiten en maken ze gebruik van de openbare ruimte. Een picknick in het park, een drankje aan de waterkant, een wandeling door de natuur. Daarmee zien we ook meer zwerfafval slingeren. Wij vroegen ons panel wat zij doen als ze zwerfafval zien liggen, en of ze zelf wel eens iets weggooien. 7.800 mensen deden mee aan ons onderzoek. Daardoor weten we het antwoord op deze en andere vragen.
Augustus 2018
3% van de Nederlanders geeft zelfs aan dat ze altijd zwerfafval oprapen als ze dit op straat zien liggen. Een kleine groep van 6% geeft daarentegen aan dat ze dit nooit doen. Als we verder inzoomen op de cijfers zien we verschillen tussen leeftijden. De groepen Kritische Vernieuwers, Eigengereide Digitalen en Stadse Nomaden (drie van onze betrokkenheidsprofielen) geven gemiddeld vaker aan geen zwerfafval op te ruimen. Opvallend is dat dit vaak jonge mensen betreft, terwijl juist daarvan juist het beeld bestaat dat zij zich meer bekommeren om onderwerpen als duurzaamheid en milieu.
Klokhuizen worden wel in de natuur gegooid, plastic bekers niet
Waar het zwerfafval vandaan komt is onduidelijk als we kijken naar de resultaten van ons onderzoek. Ruim 97% van de Nederlanders geeft namelijk aan dat zij afval bewaren totdat zij een afvalbak tegenkomen. Dit geldt echter niet voor organisch afval zoals klokhuizen. Daarvan geeft een meerderheid aan dat ze deze wel eens in de natuur gooien. Iets minder dan 10% van de Nederlanders zegt dit nooit te doen.
We hebben onze panelleden ook gevraagd wat zij doen met plastic bekers op evenementen en festivals. Ruim de helft van de Nederlanders zegt deze nooit op de grond te gooien (59%). Jongeren doen dit iets vaker wel, maar ook de helft van de jongeren (50%) geeft aan geen plastic bekers op de grond te gooien
Zwerfafval grote ergernis, maar kwart Nederlanders durft mensen niet aan te spreken
Zwerfafval vormt zonder uitzondering voor alle Nederlanders een grote ergernis. Ruim 97% van de Nederlanders geeft aan zich eraan te ergeren als mensen afval laten liggen in parken. Dit betekent echter niet dat Nederlanders anderen aanspreken op hun gedrag. Maar 8% geeft aan dat ze mensen altijd aanspreken als ze zien dat anderen afval op straat gooien. Vier op de tien geeft aan dit soms wel en soms niet te doen. Een kwart van de Nederlanders zou dit wel willen, maar durft dit niet. Vooral de jongeren lijken het lastig te vinden mensen hierop aan te spreken. Bijna een derde van hen geeft aan dit niet te durven.
Voor een verzorgde buurt is afval opruimen essentieel
Nederlanders zijn over het algemeen tevreden met hoe hun buurt eruit ziet. Twee derde geeft aan dat ze vinden dat hun buurt er verzorgd uitziet. Groepen die vaak in de binnenstad van grote steden wonen zoals Kritische Vernieuwers en Stadse Nomaden zijn minder tevreden, daarvan geeft maar een krappe meerderheid (51%) aan dat het er verzorgd uit ziet. Nederlanders in de wat minder kapitaalkrachtige wijken zijn ook minder tevreden. daar geeft maar een derde aan dat de wijk er verzorgd uitziet.
Het belangrijkste in het onderhoud van de buurt is voor Nederlanders dat zwerfafval wordt verwijderd. Alleen de groep Zorgzame Senioren wijkt hiervan af, voor hen is het meest belangrijk dat het onderhoud van de straat en stoep goed zijn (dus geen scheve stoeptegels/gaten in de weg). Dit staat voor Nederlanders in het algemeen op nummer twee. Op de derde plaats staat het tijdig legen van de prullenbakken. Het maaien van het gras en nette plantsoenen en perken zijn voor Nederlanders minder belangrijk, net als het tijdig onkruid wieden en opruimen van gevallen bladeren.