In aanloop naar het heerlijk avondje zagen we de discussie over het omstreden Sinterklaasfeest weer oplaaien. Voor het eerst werden er enkel roetveegpieten ingezet bij de landelijke intocht van Sinterklaas en ook in het Sinterklaasjournaal komen geen volledig zwart geschminkte pieten meer voor. Dit zet de meningen van voor- en tegenstanders van Zwarte Piet weer op scherp. Desondanks geeft zeven op de tien Nederlanders (71%) aan dit jaar – net als voorheen – Sinterklaas te gaan vieren. Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 5.300 Nederlanders uit de Citisens community.

November 2019

Er is geen eenduidige lijn te zien bij de inzet van Zwarte Piet. Hoewel er bij landelijke activiteiten wordt gekozen voor de roetveegpiet, worden er lokaal soms andere keuzes gemaakt. Het onderzoek bevestigt deze verdeeldheid: 48% van de Nederlanders vindt dat het Sinterklaasfeest moet blijven zoals het is. Een iets kleiner deel (42%) ziet liever wel verandering, zodat het feest kan blijven bestaan.

Sinterklaas belangrijke Nederlandse traditie

Zes op de tien Nederlanders geeft zelfs aan het Sinterklaasfeest één van de belangrijkste tradities te vinden die ons land rijk is. Het feest draait volgens hen vooral om een leuke tijd voor kinderen (45%) en gezelligheid met familie/vrienden (34%). Cadeaus spelen maar een kleine rol, slechts 2% vindt dit een belangrijk onderdeel van het Sinterklaasfeest.

Zwart of roetveeg? Meningen verdeeld

De discussie over het Sinterklaasfeest vindt natuurlijk zijn oorsprong bij de inzet van Zwarte Piet. De helft van de Nederlanders geeft aan dat Zwarte Piet moet blijven zoals hij is. Dit terwijl bijna een derde Zwarte Piet discriminerend vindt voor zichzelf of voor anderen. Opvallend is dat een kleinere groep Nederlanders (25%) ook daadwerkelijk vindt dat het uiterlijk van Zwarte Piet moet worden aangepast.

Wat denkt u? Hoeveel procent van de Nederlanders vindt Zwarte Piet discriminerend?

Het beeld dat bestaat van publieke opinie kan soms ver bij de waarheid vandaan liggen. Daarom is in het onderzoek gevraagd in hoeverre men inschat dat Zwarte Piet een probleem vormt voor andere Nederlanders. Gemiddeld genomen schat men in dat 25% van de Nederlanders Zwarte Piet een discriminerend fenomeen vindt. Een bijzonder goede inschatting; in werkelijkheid is 29% van de Nederlanders deze mening toegedaan.

Hang aan traditie belangrijke factor

Nederlanders die zelf Sinterklaas vieren, zijn vaker van mening dat Zwarte Piet behouden moet blijven dan Nederlanders die geen Sinterklaas vieren. Dat hangt sterk samen met de waarde die men hecht aan traditie. Met andere woorden: vind je het belangrijk dat er wordt vastgehouden aan Nederlandse tradities? Dan is de kans groot dat je Zwarte Piet niet discriminerend vindt. Opvallend is ook dat traditieliefhebbers minder goed kunnen inschatten in hoeverre zij denken dat andere Nederlanders moeite hebben met Zwarte Piet. Gemiddeld genomen schatten ze dit in op 20% terwijl het aandeel in werkelijkheid 29% is.

Moe van deze discussie? Ja!

Slechts een klein deel van de Nederlanders (8%) gaat daadwerkelijk actief de barricaden op om de eigen mening te laten horen. Dat is niet verrassend, aangezien bijna de helft van de Nederlanders aangeeft de discussie helemaal zat te zijn. Voor- en tegenstanders vinden elkaar als het gaat om de conclusie dat de discussie over Zwarte Piet het Sinterklaasfeest minder leuk maakt. Veel deelnemers benadrukken dat het met name kinderen zijn die de dupe worden van de situatie.

Als er al iets verandert, dan het liefst een roetveegpiet

Mocht het uiterlijk van Zwarte Piet aangepast worden, waar gaat de voorkeur dan naar uit? Een kleine meerderheid kiest voor de roetveegpiet (31%). Op de tweede plaats staat een Zwarte Piet zonder kroeshaar, rode lippen en oorbellen (23%). De minst populaire optie is het schminken van pieten in verschillende kleuren (11%). Nederlanders die niet zoveel waarde hechten aan tradities kiezen echter vaker voor de meerkleurige piet dan Nederlanders die dit wel doen.