Met drie scenario's op tafel voor de Omgevingsvisie 2040, was het voor gemeente Arnhem tijd om knopen door te hakken. Daarom vroeg zij Citisens - maker van de stemhulp MijnStem voor diverse verkiezingen - om een Koerswijzer te ontwikkelen: een online instrument dat direct na het invullen aan de deelnemer laat zien welk toekomstbeeld het beste past bij zijn of haar mening. Een soort 'kieswijzer' dus, met scenario's in plaats van politieke partijen.

Ruim 3.500 Arnhemmers dachten op deze manier mee over de toekomst van hun stad. Naast het betrekken van de inwoner op een prettige manier, leverde de Koerswijzer ook informatie aan de gemeente Arnhem voor het vervolg.

November 2020

Hoe dat in z'n werk ging

Na een analyse van kansen en ambities, kwam gemeente Arnhem tot een toekomstbeeld voor de stad in 2040. Dit toekomstbeeld is uitgewerkt in drie scenario's: Netwerkstad, Compacte stad en Stad van Boulevards. Citisens werd ingeschakeld voor het gesprek met inwoners over deze scenario's. Dat vond plaats in het najaar van 2020 via een 'kieswijzer' met stellingen die online te raadplegen was. In totaal kwamen er zes thema's aan bod: 

  • voorzieningen
  • woningbouw
  • werkgelegenheid
  • mobiliteit en verkeer
  • natuur, groen en recreatie
  • klimaat en energie

Per thema werden verschillende stellingen voorgelegd. Kijk je naar Arnhem als grote stad of als gezellige huiskamer? En behouden we de natuur zoals deze nu is, of mogen we deze ook recreatief gebruiken in de toekomst? Iedere stelling bestond uit een 7-puntsschaal met één scenario uiterst links, één scenario uiterst rechts en één scenario in het midden. 

Doorsnede Boulevards leeg
Koerswijzer visual2 Arnhem mobiel 2200x2200px

Inzichten voor invuller én gemeente

Op de eindpagina van het onderzoek kregen invullers direct te zien welke van de drie scenario’s het meest overeen kwam met hun mening. Als een echte 'kieswijzer' dus! Ook werd elke deelnemer tot slot gevraagd om alle drie de scenario's te waarderen met een rapportcijfer.  

Voor de gemeente bracht Citisens in kaart welke van de drie scenario's het vaakst terugkwam op de eindpagina van alle 3.578 invullers en hoe elk van de scenario's los werd beoordeeld. Maar er waren ook diepere analyses mogelijk, bijvoorbeeld door invullers uit bepaalde wijken met elkaar te vergelijken. Zo vertelt Deirdre van Asch, senior communicatieadviseur bij de gemeente Arnhem:

Voor ons zit de informatiewaarde vooral in de details. Bijvoorbeeld als we kijken naar voorkeuren van inwoners waar voorzieningen zoals de nieuwe bioscoop of winkelcentra ontwikkeld zouden moeten worden: mensen die in het Spijkerkwartier of het Centrum wonen maken echt andere keuzes dan mensen uit De Laar en Rijkerswoerd.

CTS Visual rapport Arnhem
Koerswijzer Arnhem mobiel 2200x2200px

Wat wij ervan leerden

Interessant aan dit onderzoek was niet alleen de ingezette tool, maar ook het werken met een mix van abstracte beelden en concrete stellingen. Door op verschillende niveaus vragen te stellen, werd helder voor welke keuzes de gemeente Arnhem staat. Het niveau waarop je met inwoners praat over de Omgevingsvisie is dan ook medebepalend voor de mening en voorkeuren die zij uiten. Én de mate waarin je verder kunt met de verzamelde informatie. 

Over het onderzoek

De online Koerswijzer was gedurende 3 weken in september / oktober 2020 in te vullen via www.koerswijzerarnhem.nl. Deze link is op verschillende manieren onder de aandacht gebracht van inwoners van Arnhem, via zowel offline als online kanalen. Na een controle op dubbele invullers, kwamen we uit op een netto respons van 3.578 invullers. Op deze netto respons is weging toegepast, zodat de resultaten representatief zijn voor alle Arnhemmers. In de weging is gebruik gemaakt van onze betrokkenheidsprofielen.

In een artikel op Digitaaldraagvlak.nl vertelden we meer over deze unieke werkwijze.

Volgende case: Borger-Odoorn: met concrete scenario's naar een concreet participatieplan Of lees meer over inwonersconsultaties kennis of de tool