Eerst onderzoek, dan pas een plan! Deze mantra herhalen we waar mogelijk. Want we geloven er oprecht in dat dit de volgorde is om tot een gedragen aanpak te komen voor participatie. Gemeente Borger-Odoorn ging de uitdaging aan. Al enige tijd werkte zij aan een organisatiebrede participatieaanpak. Eén die niet alleen op theorie gestoeld is, maar ook getoetst in de praktijk. Aan de hand van de Citisensmethode werd input verzameld voor een toolbox die kan worden ingezet voor verschillende participatietrajecten. Zo ging dat in z'n werk: 

Stap 1: betrokkenheidsprofielen

Wie wonen er in Borger-Odoorn? En hoe verschillen de inwoners van Drouwen van die van Buinen? Wij brachten in kaart welke betrokkenheidsprofielen er woonachtig zijn in deze gemeente. Zo kon op basis van big data een eerste indruk worden gegeven van de participatievoorkeuren van inwoners. Via een dashboard waar de gemeente zelf toegang toe heeft, werd de informatie ontsloten. Om deze ook daadwerkelijk in de praktijk te kunnen brengen, hebben onze collega's een training verzorgd waarin alvast met de profielen werd kennisgemaakt via een fictieve casus. 

Het dashboard vormde een eerste concrete tool voor de toolbox participatie van de gemeente Borger-Odoorn.

Case Borger Odoorn desktop2200x1100px
Case Borger Odoorn mobiel 2200x2200px

Stap 2: inwonersconsultatie met concrete scenario's

Stel, er komt een supermarkt bij jou in de buurt. Wil je hierover meepraten of word je liever geïnformeerd? En hoe zit dat als de weg wordt opengebroken, of als de gemeente een actie organiseert om eenzaamheid tegen te gaan? Via een inwonersconsultatie met concrete scenario's werd verder uitgediept hoe inwoners bij de gemeente Borger-Odoorn betrokken willen worden. Via een huis-aan-huis ansichtkaart, een online campagne op onder meer NU.nl en AD.nl en een telefoonnummer voor minder digitaal vaardige inwoners, werd het onderzoek onder de aandacht gebracht. 

Dat resulteerde in een representatief onderzoek waar ruim 900 inwoners van de gemeente aan meededen. Met het onderzoek werd niet alleen informatie verzameld, ook liet de gemeente Borger-Odoorn zien dat zij haar inwoners en hun input serieus neemt.

Bij wijze van test vroeg de gemeente haar medewerkers om de vragenlijst in te vullen zoals zij dachten dat inwoners zouden reageren. Zo kon worden ondervonden hoe goed zij haar inwoners en hun belangen eigenlijk kende. 

Stap 3: duiding en vervolg

Uit het onderzoek bleek dat inwoners wel degelijk verschillende participatievoorkeuren hebben bij verschillende thema's. Zo denkt men bij onderwerpen die gaan over de openbare ruimte het liefst actief mee. Terwijl bij een actie van de gemeente of het verlenen van een vergunning aan iemand in de buurt goed informeren al kan volstaan. Ook voorkeurskanalen verschillen per thema. Zo laat een sociaal evenement zich volgens deelnemers goed lenen voor een nieuwsbrief of bericht in het huis-aan-huisblad. Bij vergunningverlening denkt men eerder aan de wat formelere brief.

Tijdens een duidingssessie werden de resultaten besproken en aanvullende vragen op wijkniveau beantwoord. 

Bonus: zijn we participatie-moe? Nee hoor!

Net als bij veel andere gemeenten, rees ook bij gemeente Borger-Odoorn de vraag of inwoners nou niet eens participatie-moe worden. Er zijn zoveel vraagstukken en zoveel deelnameverzoeken. We besloten het te vragen aan inwoners en.. goed nieuws! Ruim 60% van de inwoners geeft (in enige mate) aan dat dit niet het geval is. Slechts 5% geeft aan (af en toe) moe te worden van het aantal verzoeken. De overige inwoners geven aan hier neutraal in te staan.

Volgende case: Inwoners Lochem denken mee over windturbines en zonneparken Of lees meer over inwonersconsultaties kennis of de tool