Sinds maart 2022 vangt gemeente Maasdriel Oekraïense vluchtelingen op. Met het oog op draagvlak is de gemeente benieuwd hoe inwoners kijken naar deze opvang. Daarnaast krijgt de gemeente graag meer inzicht in wat inwoners belangrijk vinden bij de opvang van vluchtelingen, in verband met eventuele opvang in de toekomst. Om een beter beeld te krijgen van de houding en voorkeuren van inwoners, werd door Citisens een online onderzoek uitgezet.
Hoe bereik je inwoners?
Een inwonersconsulatie valt of staat met toegankelijkheid en zichtbaarheid. Het onderzoek was daarom via een open link voor alle inwoners van de gemeente in te vullen. Inwoners ontvingen een ansichtkaart in de bus en er liep een campagne op de online kanalen van DPG media, zoals NU.nl en AD om het onderzoek onder de aandacht te brengen. Daarnaast zijn de gemeentelijke kanalen ingezet en werden bijna honderd inwoners van Maasdriel die lid zijn van ons eigen Citisens-panel uitgenodigd tot deelname. Uiteindelijk dachten 642 inwoners mee.
Opzet van de vragenlijst
In samenwerking met de gemeente is een vragenlijst opgesteld voor dit onderzoek. Sinds 2017 heeft Citisens ruim twintig onderzoeken uitgevoerd naar draagvlak rondom vluchtelingenopvang. Daarmee hebben we ruime ervaring met het type vragen en antwoordopties die het beste werken om goede handvatten te bieden voor gemeenten. Deze kennis over goede vragen combineerden we met de input van gemeente Maasdriel over de lokale context. Deze combinatie vormde de basis voor de vragenlijst.
Een onderzoek geeft niet alleen inzicht in hoe inwoners denken over een onderwerp, maar is ook een communicatiemiddel. Wat je vraagt, hoe je dat vraagt en welke informatie je geeft kan invloed hebben op de uitkomsten van een onderzoek. Om te zorgen dat inwoners dezelfde informatie hadden voor het beantwoorden van de vragen, bevatte de vragenlijst een aantal informatieblokken met informatie over de huidige opvang en informatie die belangrijk is voor toekomstige opvang, zoals informatie over de Spreidingswet.
Handvatten bij opvang
Inwoners werd gevraagd naar hun mening over de toekomstige opvang van drie groepen vluchtelingen: Oekraïense vluchtelingen, jonge vluchtelingen (AMV’ers) en asielzoekers. De focus van dit onderzoek lag op de zorgen en voorwaarden van inwoners bij toekomstige opvang om op die manier handvatten te bieden voor de gemeente voor opvang in de toekomst. Inwoners werd bijvoorbeeld gevraagd of en waarom zij tegen de opvang van (meer) vluchtelingen zijn en wat zij belangrijk vinden op het moment dat vluchtelingen bij hen in de buurt worden opgevangen.
Uit de resultaten blijkt dat voornamelijk veiligheid en de beschikbaarheid van woningen belangrijke voorwaarden zijn voor inwoners wanneer er (meer) vluchtelingen in hun buurt worden opgevangen. Als er aan hun belangrijkste voorwaarde wordt voldaan, bijvoorbeeld als de wachtlijst voor een woning niet langer wordt door de opvang van vluchtelingen, verandert voor een deel van de inwoners hun houding ten opzichte van de opvang: ongeveer een tiende van de bevraagde inwoners is dan positiever over de opvang van jonge vluchtelingen en asielzoekers. Bij Oekraïense vluchtelingen is dit 6%.